De Reis van Raven-Floki

In het jaar 868 verlaat Hrafna-Flóki Vilgerðarson het westen van Noorwegen. Hij is geen gewone reiziger, maar een man met een doel: het onbekende land in het westen vinden – een plek waar eerdere zeevaarders slechts vluchtige glimp van hebben opgevangen. Met zijn vrouw, kinderen, drie metgezellen én drie raven stapt hij aan boord van zijn houten schip (drakkar), gebouwd voor open zee.

De wind duwt hen naar de Faeröer, waar Floki zijn dochter verliest – een voorteken, zeggen sommigen. Maar Floki vaart verder, vastbesloten. Op volle zee laat hij één voor één zijn raven los. De eerste keert terug. De tweede vliegt wat verder, maar draait om. De derde verdwijnt aan de westelijke horizon. Floki volgt hem, vol vertrouwen.

Dagen later doemt een ruige kust op uit de nevel. IJsland. Floki en zijn gezelschap zetten voet aan wal. De zomer is vriendelijk. Meren vol vis, groene dalen, heldere watervallen – het lijkt een beloofd land. Maar de winter komt als een klap. IJskoud, ongenadig. Vee sterft. De wind snijdt door hun botten. Floki beklimt een berg, kijkt uit over een wereld van sneeuw en gletsjer. Hij noemt het land “Ísland” – IJsland.

Wanneer hij terugkeert naar Noorwegen, spreekt hij met bittere tong over kou en dood. Maar zijn metgezellen vertellen óók over vruchtbare dalen en vrijheid. En zo begint de stroom van kolonisten naar IJsland – het land dat Floki als eerste bewust vond.

Hij zocht een nieuw begin. Hij vond vrijheid maar ook kou, verlies… en geschiedenis.

Geschiedenis van de Gjermundbu Helmet

Uiteraard is dit niet zomaar een helm. De Gjermundbu Helmet is daadwerkelijk een echte Viking helm! De helm stamt uit de Vikingtijd van omstreeks 950-975 en is gevonden in een grafveld bij de gelijk genaamde boerderij Gjermundbu in Haugsbygd, gemeente Ringerike, Noorwegen.

De helm werd per toeval gevonden in 1942. Pas later werden medewerkers van de Universtiteit van Oslo op de hoogte gebracht. Conservator Sverre Marstranden en museumassistente Charlotte Blindheim leidden een onderzoek die het bestaan van een grafruimte van historische waarde bevestigde. De Gjermundu-vonsten bevatten meerdere voorwerpen, waaronder wapens. De helm werd gevonden in negen delen en werd gerestaureerd. Hij is gemaakt van ijzer in vier delen en is verhoogd. De helm is nog altijd te zien in het Museum voor Cultuurgeschiedenis van de Universiteit van Oslo.

Samen met het Tjele-helmfragment, twee fragmenten uit Gotland en een fragment uit Kiev, is het een van de weinige bekende Viking-helmen die kon worden gereconstrueerd. De Gjermunbdu Helmet is redelijk intact gewaard. Hij heeft een brilvormige gezichtsbescherming en moet wel van een belangrijk persoon geweest zijn. IJzer was namelijk moeilijk om te maken in het Viking tijdperk, bovendien was het zeer prijzig. Helmen waren dus erg kostbaar en kwamen niet veel voor. Iedereen die zich een helm kon veroorloven zou er zeker een willen, maar slechts weinig mensen konden zich dit veroorloven. De helmen werden goed verzorgd en bewaard, gerepareerd wanneer nodig en werden doorgegeven van generatie op generatie. Sommige helmen zijn waarschijnlijk eeuwen lang in gebruik geweest, totdat het ijzer te dun en broos werd om nog bescherming te bieden.

De geschiedenis achter het Varjagen Shield

Het Varjagen Shield is uiteraard niet zomaar een schild. Het woord Varjagen vindt zijn oorsprong in de samenstelling tussen het woord belofte (Varja) en metgezel (Gen). Dit betekent zo ongeveer ‘een gezworen persoon’. Er zijn weinig bronnen die terugwijzen naar deze periode, we moeten het hierbij hebben van de diverse opgravingen door verschillende nationaliteiten. Hieruit blijkt dat de Varjagen gedurende een lange periode aanwezig zijn geweest. De verhalen uit de Noordse geschiedenis vertellen dat de Varjagen in de 8ste eeuw met hun schepen naar het land kwamen dat wij tegenwoordig kennen als Rusland. Rus is oorspronkelijk de naam voor Vikingen die Rusland bereikten! Rusland dankt zijn naam dus zelfs aan de Vikingen.

De Varjagen speelden een belangrijke rol in de geschiedenis en stonden vooral bekend als een sterk volk. In de vroege middeleeuwen zakten de Zweedse Vikingen de rivieren af en ze bouwden handelsnederzettingen langs deze rivieren, de zogenaamde Handelsroute van de Varjagen naar de Grieken. Na verloop van tijd begonnen de Vikingen nederzettingen te stichten tussen de Slaven en de Finnen waar zij onder de naam Roes de heersende elite vormden.

Geschiedenis van Sleipnir​

Het verhaal begint in Asgard, de plaats waar de Goden woonden. Deze stad werd omringd door een grote muur, die alle inwonende Goden moest beschermen. Naast de bescherming van deze muur was de God Thor verantwoordelijk voor het bewaken van Asgard. Echter was Thor druk bezig met het uitmoorden van reuzen, in plaats van het bewaken van de stad. In zijn afwezigheid werd de stad aangevallen en de muur vernietigd. De stad kon natuurlijk niet zonder deze grote muur en al snel kwam er een onbekende bouwmeester naar Asgard. Deze bouwmeester beloofde de muur te kunnen herbouwen, zonder enige hulp! Bovendien zou hij de klus klaren in een tijd waar niemand aan kon tippen, al hadden ze alle hulp van de wereld. Uiteraard voelden de Goden wel wat voor dit plan, maar dit plan kwam uiteindelijk wel met een hoge prijs… 

In ruil voor een nieuwe muur vroeg de bouwmeester de zon, de maan en Godin Freya. Nog voordat de Goden deze eis konden bespreken had iemand al akkoord gegeven, het was Loki, de God van het vuur. Hij stelde slechts één voorwaarde: de bouw van de muur moest binnen zes maanden voltooid zijn. De bouwmeester ging daarop weer akkoord met de voorwaarde dat hij gebruik mocht maken van zijn hengst Svadilfari.

Loki was tevreden met zijn list, het bouwen van de muur in zo’n korte tijd was onmogelijk. De zon, de maan en Freya waren veilig. Echter was Loki niet de enige met een list. De onbekende bouwmeester was helemaal geen onbekende voor de Goden, het was de reus Hrimthur. Zijn hengst Svadilfari was sterker dan welk paard dan ook. Het bouwen van de muur was voor hen samen een geen enkel probleem.

Tot grote verbijstering van de Goden verliep de bouw van de muur dan ook voorspoedig. De Goden van Asgard vreesden dat ze de beloning moesten gaan betalen. Loki waande zich niet meer veilig en kwam met een nieuwe list. Hij veranderde zichzelf in een prachtige witte merrie en lokte Svadilfari weg van de muur. Deze list leidde uiteindelijk tot de geboorte van een achtbenig hengstveulen. Loki keerde terug naar Asgard en gaf het hengstveulen cadeau aan Odin, die hem Sleipnir noemde. Hier begon het verhaal van Sleipnir, die uitgroeide tot een groot en gespierd paard, het snelste paard dat er bestaat! Zijn vacht is grijs als een stormachtige hemel, zijn manen vertonen een donkerder grijs. De legende spreekt dat in de tanden van Sleipnir runen werden gegraveerd. Nadat hij was volgroeid tot een volwassen paard kon hij niet enkel over land, maar zelfs over zee en door de lucht galopperen. Bovendien kon Sleipnir Odin vervoeren tussen de werelden van hemel en aarde.